Στάδια εργασιακής ελεύθερης πτώσης…

Προγράμματα STAGE

Ενοικίαση εργαζομένων

Κοινωφελής εργασία

Voucher

Του Κων/νου Μυλωνά*

Τέσσερις από τις πιο γνωστές σύγχρονες μορφές εργασιακής επισφάλειας.Τέσσερις από τις βασικές κεντρικές πολιτικές επιλογές απαξίωσης του κόσμου της εργασίας, της επιστήμης, της παραγωγής.Τέσσερις από τους βασικούς εργασιακούς πυλώνες που υποβαθμίζουν συστηματικά την έννοια της εργασίας που φέρνουν απανωτούς σεισμούς στα θεμέλια της κοινωνίας, του οικογενειακού προγραμματισμού, της χρηστής και ομαλής διαχείρισης/σύνδεσης μεταξύ οικογένειας-εργασίας-ελεύθερου χρόνου. 

Τέσσερις από τις βασικές ψευδεπίγραφες λύσεις που προέτασαν οι κυβερνήσεις την τελευταία 15ετία στα ζητήματα της ανεργίας,της έλλειψης ανταγωνιστικότητας, της ευελιξίας,της περαιτέρω Ευρωπαικοποίησης/σύγκλισης της Ελληνικής κοινωνίας στις Ευρωπαϊκές νόρμες.Όλες αυτές οι λύσεις ακόμα και αν υποτεθεί πως εμπεριείχαν διαστάσεις ανάπτυξης ή και σοβαρής κατάρτισης των ωφελουμένων, για άλλη μια φορά εφαρμόστηκαν άγαρμπα,χωρίς σχεδιασμό,κοντόφθαλμα.

Αν αναλογιστεί κανείς πως ενώ η Ευρωπαική οδηγία π.χ. για τα stage αφορούσε έναν μονοψήφιο αριθμό περιορισμένης χρήσης αυτής της μορφής εργασίας, στην Ελλάδα επεκτάθηκε σε σημείο ανεξέλεγκτο ενώ αποτέλεσε φυσικά την τελευταία προεκλογική δεξαμενή ψηφοφόρων που βοήθησε τα μεγάλα κόμματα να συγκρατήσουν δυνάμεις.

Οι τέσσερις αυτές μορφές εργασίας που αποτελούν φυσικά κεντρικές πολιτικές επιλογές της Ε.Ε. πλασαρίστηκαν αρχικά ως μεμονωμένες μορφές, σε σχέση με την εργασία πλήρους απασχόλησης που προσέφερε όλα τα ασφαλιστικά και εργασιακά δικαιώματα, οι οποίες καλύπταν είτε έκτακτες ανάγκες,είτε εποχιακές είτε αφορούσε συγκεκριμένους κλάδους και επαγγέλματα είτε εφαρμόζονταν καθαρά για λόγους πρακτικής άσκησης.

Δυστυχώς ποιος να το περίμενε πως θα φτάναμε στο εφιαλτικό 2014 όπου αυτές οι μορφές εργασίας θα αποτελούν τα κυρίαρχα εργασιακά μοντέλα τα οποία εφαρμόζονται πλέον οριζοντίως και καθέτως σε όλους τους τομείς παραμερίζοντας σιγά σιγά από το προσκήνιο όλα τα κεκτημένα εργασιακά δικαιώματα των τελευταίων 50 ετών κάνοντας σε λίγα χρόνια την σύμβαση πλήρους απασχόλησης και αορίστου χρόνου να φαντάζει έκφραση παλιάς κοπής μιας άλλης εποχής.

Πολύ θα ήθελα να ήξερα αν θα γίνει ποτέ μια έρευνα σχετικά με την αποτελεσματικότητα όλων αυτών των ελαστικών μορφών εργασίας που είχαν εφαρμοστεί στο όνομα μιας ευελιξίας που θα έφερνε την ανάπτυξη,την σύγκλιση με την Ευρώπη της ταχύτητας και της τεχνολογίας.Φυσικά αυτή η αποτελεσματικότητα παίρνει άλλη διάσταση ανάλογα με την σκοπιά που την εξετάζεις.

 

Για τον κόσμο της εργασίας αυτές οι αλλαγές ήταν μια ρίξη βόμβας στα θεμέλια της οικογενειακής ζωής επιφέροντας φτωχοποίηση,ανέχεια,εξαθλίωση,αβεβαιότητα ενώ για το Ευρωπαικό και ντόπιο κεφάλαιο η εφαρμογή αυτών των προγραμμάτων ήταν εφαρμογή μιας πετυχημένης συνταγής δημιουργίας εφεδρικού εργατικού δυναμικού χωρίς δικαιώματα,ανακυκλωσιμης στρατιάς ανέργων με περιορισμένο το δικαίωμα της κοστοβόρας πλέον κοινωνικής ασφάλισης,με περικοπτόμενες δαπάνες κοινωνικής πολιτικής,εργαζομένων με μηδενικό εργασιακό κόστος για τις επιχειρήσεις.

Που να φανταζόμουν πως όταν εργαζόμουν -προσωρινά όπως πίστευα- ως «ενοικιαζόμενος» σε εταιρία πωλήσεων το 2004 για να βγάζω το αρκετά καλό χαρτζιλίκι για τα επίπεδα προ 10ετίας θα έφτανε η εποχή που θα ψηφιζόταν (πρόσφατο πολυνομοσχέδιο) η διεύρυνση της «ενοικίασης» σε δεκάδες κλάδους που θα καλύπτει πλέον ανάγκες πέραν των έκτακτων.

Και πως η εικόνα της εβδομαδιαίας απόλυσης συναδέλφων επειδή δεν έπιασαν τους εβδομαδιαίους οικονομικούς στόχους της εταιρίας δεν θα είναι πλέον κάτι ασυνήθιστο αλλά μια καθημερινή πρακτική που θα συμβαίνει σε εκατοντάδες εργαζόμενους ημερησίως.

Πως οι συμβάσεις των δύο εβδομάδων (!!!) που υπογράφαμε δεν θα είναι η εξαίρεση αλλά ο κανόνας;Καi επίσης πως όταν εργαζόμουνα στα προγράμματα stage του ενός και δύο ετών εργασίας σε Υπουργείο (με πτυχίο 600 ευρώ,χωρίς πτυχίο 500) ,χωρίς ασφάλιση λόγω πρακτικής όπως έλεγαν, με εργοδότη το ίδιο το Κράτος (μέσω ΟΑΕΔ) να συμπεριφέρεται σαν τον πιο σκληρό ιδιώτη που καταπατά δικαιώματα.

Προγράμματα που απασχόλησαν ανθρώπους κάθε ηλικίας και εκπαίδευσης,με τρομερή ετεροαπασχόληση και με ενασχόληση σε αντικείμενα που δεν είχαν να κάνουν με πρακτική αλλά με μια ασυνεχή,άτσαλη και αποσπασματική τοποθέτηση εργαζομένων σε πόστα με στόχο μια ανακύκλωση δυναμικού χωρίς στόχευση,χωρίς μελλοντική ωφέλεια για τις υπηρεσίες,χωρίς άξια λόγου προυπηρεσία.Ακόμα και τότε δεν φανταζόμουν ότι θα έρθει η εποχή που και αυτή η μορφή εργασίας όχι μόνο θα είναι κυρίαρχη αλλά θα μετεξελίσεται σε κάτι ακόμα πιο βάρβαρο όπως π.χ. στα 5μηνα προγράμματα voucherεπιδότησης επιχειρήσεων μέσω ΟΑΕΔ με απολαβές 400 ευρώ χωρίς ασφάλιση,χωρίς άδειες κλπ.;

Πληθώρα νέων ταλέντων,επιστημόνων,νέων ανθρώπων περιχαρακώνονται στα προγράμματα αυτά από ανάγκη και λόγω μη δυνατότητας εξεύρεσης εναλλακτικής λύσης να απασχοληθούν πάνω στο αντικείμενο τους πράγμα που επιφέρει πνευματικό,παραγωγικό μαρασμό και αποεπένδυση κεφαλαίων υλικών και άυλων.

Η εμπειρία μου από τα προγράμματα του δημόσιου τομέα αλλά και τις συμβάσεις ενοικίασης εργαζομένων στον ιδιωτικό ,δείχνει πως σε καμία περίπτωση η εκμετάλλευση που υφίστανται οι ωφελούμενοι/εργαζόμενοι δεν θα φέρει κανενός είδους προοπτική,ούτε θα ανοίξει νέους ανταγωνιστικούς δρόμους εξέλιξης.

Το σχέδιο είναι προδιαγραμμένο ειδικά για τις χώρες του Νότου.Να δρουν υποταγμένες στις προοπτικές κερδοφορίας των μεγάλων πολυεθνικών ομίλων, ενώ παράλληλα το ελληνικό κεφάλαιο αλλά και οι μνημονιακές κυβερνήσεις απόλυτα προσδεδεμένες σε αυτό, θα ωθούν όλο και περισσότερο τη χώρα στην επιλογή της ''εσωτερικής υποτίμησης''.

Επιβάλλεται να υπάρξει ένας αποφασιστικός σχεδιασμός με στόχο την ανασυγκρότηση ,όχι την αποεπένδυση, την εφαρμογή προγραμματων με άξονα και εργαλείο την τεχνογνωσία και όχι την εφαρμογή προγραμμάτων-μπαλώματα που απλά ανακυκλώνουν την ανεργία βοηθώντας τις μνημονιακές δυνάμεις να συνεχίζουν να εμπαίζουν το λαό συγκρατώντας δυνάμεις με προεκλογικές επιδοματικές θέσεις 5μηνων.

Υπο αυτή την οπτική η μελλοντική «ανάπτυξη»και η ευημερία μας θα συνδεθεί απόλυτα με την καπιταλιστική ανάπτυξη συγκεκριμένων περιοχών της χώρας για πολύ συγκεκριμένους κλάδους π.χ. σε τουρισμό,έργα εξόρυξης κλπ.όπου θα εφαρμοστούν Ειδικές Οικονομικές Ζώνες (ΕΟΖ). Στις οποίες θα εργάζονται «λαθρομετανάστες που δεν μπορούν να απελαθούν ,όπου θα μπορούν να πάνε και Έλληνες» ,όπως έχουν προτείνει ακραία νεοφιλέλευθερα κόμματα που εμφανίζονται κάθε τόσο με άλλο όνομα και άλλη προβειά ,τύπου Τζήμερου!Εξάλλου κι ο ίδιος ο πρωθυπουργός στο προεκλογικό του σποτ το 2012 μας καλούσε να γίνουμε Κίνα και Ινδία!

Το μέλλον είναι αβέβαιο όσο δεν διεκδικούμε τίποτα από όσα μας αξίζουν και μας ανήκουν,όσο συνεχίζουμε να είμαστε παθητικοί θεατές σε αυτό το καταστροφικό σπιράλ αφαίμαξης της ζωής μας.

*Ο Κώστας Μυλωνάς είναι εργαζόμενος σε πρόγραμμα κοινωφελούς εργασίας

Κείμενο - ψήφισμα των πεντάμηνων συμβασιούχων της Περιφερειακής Ενότητας Εύβοιας

ΠΡΟΣ: Υπουργείο Εργασίας
Υπουργείο Εσωτερικών
Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας,
Περιφερειακή Ενότητα Ευβοιας

Αντιλαμβανόμαστε πως η κυβέρνηση με την πολιτική της να προσλαμβάνει 5μηνους συμβασιούχους μέσω των προγραμμάτων κοινωφελούς εργασίας του Ο.Α.Ε.Δ., προσπαθεί να καλύψει τις ανάγκες προσωπικού στους φορείς που καλούνται να προσλάβουν ανέργους οι οποίοι υποχρεώνονται να δουλέψουν με μισθό κάτω του βασικού, με κανένα στην ουσία εργασιακό δικαίωμα εφόσον δεν δικαιούνται άδειες (αναρρωτική, κανονική, κ.λ.π.), με 8ωρη απασχόληση και φυσικά γνωρίζοντας πως σε 5 μήνες θα είναι και πάλι άνεργοι χωρίς να δικαιούνται αποζημίωση και φυσικά χωρίς να δικαιούνται επίδομα ανεργίας από τον Ο.Α.Ε.Δ. Επίσης, οι κάτω των 25 ετών να παίρνουν λιγότερα, κάτι το οποίο είναι πέρα για πέρα άδικο εφόσον οι εργασιακές υποχρεώσεις είναι οι ίδιες με αυτών των άνω των 25 ετών εργαζομένων.

Αιτούμαστε την παράταση των συμβάσεων εργασίας των υπαλλήλων οι οποίοι υπηρετούν στην υπηρεσία μας ύστερα από την πρόσκληση που έγινε από τον ΟΑΕΔ στα προγράμματα που ονομάζονται «κοινωφελή».

Η παράταση των συμβάσεων εργασίας των εν λόγω εργαζομένων είναι άκρως απαραίτητη λόγω της έλλειψης προσωπικού στην περιφερειακή μας ενότητα. Επιπλέον οι παραπάνω εργαζόμενοι λόγω της εμπειρίας που αποκόμισαν από τις θέσεις στις οποίες βρίσκονται, θεωρούμε ότι είναι ακόμα περισσότερο απαραίτητοι για τις υπηρεσίες που μπορούν να προσφερθούν στους πολίτες του νομού μας μιας και το επίπεδο της προσφοράς τους είναι ικανό σε τέτοιο βαθμό ώστε να βγαίνει ένα ποιοτικά καλύτερο αποτέλεσμα στην παροχή υπηρεσιών προς την κοινωνία.

Γιατί να μην εργαζόμαστε ως μόνιμοι υπάλληλοι εφόσον είμαστε απαραίτητοι στις υπηρεσίες που καλούμαστε να εργαστούμε; Γιατί να εργαζόμαστε με εξευτελιστικούς μισθούς και δίχως εργασιακά δικαιώματα; Γιατί να μην έχουμε δικαίωμα άδειας, επιδόματος αδείας, παιδιών, προϋπηρεσίας, δώρου Πάσχα και Χριστουγέννων;

Αιτούμαστε το δικαίωμά μας σε άδεια ασθενείας με πληρωμή, βιβλιάριο ασθενείας από την πρώτη μέρα, επίδομα ανεργία όταν τελειώνει το πρόγραμμα, μισθό σύμφωνα με τη ΣΣΕ, δικαίωμα στην άδεια.
 

Γνωρίζοντας ενδεχομένως τα εμπόδια που ίσως προκύψουν από το νόμο, προτείνουμε και ζητάμε τη συνέχιση της εργασίας μας σε ΟΤΑ Α' βαθμού (τοπικούς δήμους και άλλες δημόσιες υπηρεσίες), γνωρίζοντας ότι και εκεί υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις προσωπικού και υφιστάμενης της δυνατότητας από τη μεριά μας να καλύψουμε αυτές τις ανάγκες.

Θέλουμε οι θεσμοί να αφουγκραστούν τα αιτήματά μας και να δείξουν ενδιαφέρον αναλογιζόμενοι τις ανάγκες των υπηρεσιών για ικανό προσωπικό καθώς και τις δικές μας ανάγκες για εργασία.

Φυσικά το ζητούμενό μας δεν είναι μόνο η παράταση μιας σύμβασης ή η συνέχεια της εργασίας μας σε ένα παρόμοιο πρόγραμμα, πιθανώς σε μια άλλη υπηρεσία. Ζητούμενο είναι η σταθερή εργασία, κεκτημένο του προηγούμενου αιώνα, συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα το οποίο σκοπεύουν να εξαφανίσουν.

Θέλουμε να δουλεύουμε με αξιοπρέπεια και όχι ως υποδεέστερης κατηγορίας εργαζόμενοι. Βλέπουμε τα βασικά εργασιακά μας δικαιώματα όχι να χάνονται αλλά να μην υπάρχουν καν και να μας αντιμετωπίζουν σαν εξωγήινους όταν τα διεκδικούμε ισχυριζόμενοι πως έχουμε υπογράψει στον Ο.Α.Ε.Δ., αποδεχόμενοι τους όρους της εργασίας μας. Ζητάμε ίσα δικαιώματα, ίση μεταχείριση, μόνιμη και σταθερή εργασία. Ζητάμε μόνιμη εργασία, υγεία-ασφάλεια, αξιοπρεπείς συνθήκες διαβίωσης. Ζητάμε όσα ΕΣΕΙΣ μας στερήσατε και δικαιούμαστε.

Ο αγώνας μας δε σταματάει σε ένα αίτημα, συσπειρωνόμαστε και οργανωνόμαστε μαζί με όλους όσους παίρνουν μέρος σε αυτά τα προγράμματα, στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Απώτερος σκοπός είναι η δημιουργία ενός πυρήνα ο οποίος θα πάρει κινηματικά χαρακτηριστικά και θα διεκδικήσει τα αυτονόητα ΚΑΙ για όσους βρίσκονται στην αναμονή περιμένοντας να εργαστούν.

Οι Εργαζόμενοι Κοινωφελούς 5μηνης Εργασίας της Π.Ε. Ευβοίας μέσω Ο.Α.Ε.Δ.